بازار مسکن چه زمانی از رکود خارج میشود؟ این سوال بسیاری از مردم است. به هر حال هر رکودی یک پایانی دارد. آیا با آمدن فصل سرد زمستان، بازار مسکن گرم میشود؟ قراین و شواهد آماری سالهای مشابه نشان میدهد که معاملات مسکن در زمستان رشد مناسبی نداشته است، اما شاید بتوان برای امسال پیشبینیهای متفاوتی کرد. به همین خاطر چند نکته یادآوری میشود:
اولین نکته مربوط به ماه صفر است. به تازگی از ماه صفر خارج شدیم. مردم ایران بنا به اعتقادات و باورها عموما در ماه صفر کمتر تمایل به خرید، مخصوصا خرید مسکن دارند. بنابراین انتظار میرود با آمدن ربیع الاول و ماه شادی و سرور، فصل تازهای در فروش رقم بخورد. طبعا برخی از افراد که به دلیل حرام بودن ماه صفر حاضر به خرید نبودند احتمالا آرام آرام تقاضاهای خود را به بنگاههای املاک و مستغلات میبرند و جانی تازه به این بازار میدهند. در بازار مسکن تقاضا وجود دارد اما به دلیل نابسامانیهای موجود اقتصادی، تکلیف مردم برای خرید و فروش مشخص نیست. شاید پایان ماه صفر نشانهای برای رفع بلاتکلیفی بازار مسکن باشد و بتواند تقاضا را به خرید تبدیل کند.
دومین نکته که بسیار مهم است باز شدن زنجیر تحریم از پای اقتصاد ایران است. شکی نیست که رکود بازار مسکن ناشی از نابسامانیهای اقتصاد داخلی است. بنابراین با ورود به فضای جدید اقتصادی و رفع تحریمها تا روزهای آینده، شاید بتوان ماههای خوشی را برای بازار مسکن پیشبینی کرد.
همانطور که اثرات منفی تحریمها آرام آرام بر بدنه اقتصاد ایران نفوذ کرد و سبب رکود شد باید بدانیم حتی در صورت لغو تحریمها در روزهای آینده، بازار به یکباره از رکود خارج نمیشود و نباید انتظار شوک خرید داشته باشیم. طبعا برای خروج از رکود ماهها زمان لازم است. همانطور که اقتصاد ایران آرام آرام در تنگنا قرار گرفت، برای رهایی از این وضعیت نیز نیاز به زمان دارد. اما برداشتهشدن تحریم میتواند به چند دلیل نویدبخش روزهای خوش برای مسکن ایران باشد:
الف) بازگشت سرمایه به اقتصاد ایران؛ اقتصاد ایران نقدینگی لازم را برای گردش اقتصادی ندارد و همواره برای تامین منابع مالی طرحهای اقتصادی به خصوص در بازار مسکن با مشکل روبهروست. بنابراین بازگشت سرمایه به این بازار میتواند موتور مسکن را به حرکت در آورد.
ب) سرمایهگذاری خارجی در بخشهای مختلف صنعت مسکن در ایران؛ شرکتهای خارجی مایلند در بخشهای چندگانه صنعت ساختمان سرمایهگذاری کنند. این سرمایهگذاری موجب رونق اقتصاد مسکن در میانمدت و بلندمدت میشود و میتواند اقتصاد مسکن را شکوفا کند.
ج) ورود موج چهارم فناوری در صنعت ساختمان؛ بیتردید پس از لغو تحریمها، با موج جدیدی از فناوریهای نوین صنعت ساختمان؛ روبهرو میشویم. موج چهارم فناوری میتواند صنعت ساختمان را دستخوش تغییر کمی و کیفی کند و اتفاق بزرگی را در بازار مسکن رقم بزند. الان در برخی از کشورهای دنیا با استفاده از فناوریهای نوین، صنعت ساختمان دگرگون شده که نمونه بارز آن طراحی و ساخت خانههای پیشساخته و نصب آنها در کمترین زمان ممکن است به گونهای که گاه آپارتمانهای چندین طبقه را چند روزه تحویل میدهند.
د) واردات و صادرات محصولات ساختمانی؛ با لغو تحریمها دروازه بازارهای جهانی به روی صنعت ساختمان باز میشود. باز شدن این دروازهها میتواند هم به صادرات محصولات صنایع ساختمانی ایران کمک کند و هم نیازهای ما را در صنعت ساختمان با واردات تولیدات ساختمانی مرتفع کند.
سومین نکته مربوط به انتخابات سیاسی اسفندماه است که میتواند بسیاری از معادلات اقتصادی را هم تعریف و تدوین کند. انتخابات نمایندگان مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی میتواند راه تازهای برای اقتصاد ایران باشد. بنابراین انتظار میرود در صورتی که دولت بتواند خود را به مجلس بفرستد، همدلی بیشتری میان دولت و مجلس برقرار شود و درنتیجه این ثبات سیاسی، اقتصاد ایران به ثبات رسیده و طبعا رونق اقتصاد ایران سبب خارج شدن رکود از اقتصاد مسکن میشود.
اقتصاد مسکن در التهابهای سیاسی نمیتواند رشد و توسعه یابد، از این رو برخی از سرمایهگذاران داخلی و خارجی پس از نهایی شدن انتخابات پیش رو، تصمیم به سرمایهگذاری در صنعت ساختمان میکنند.
چهارمین نکته اجرای سیاستهای برنامه ششم توسعه در زمینه مسکن است که میتواند اقتصاد مسکن را به شکل زیربنایی متحول کند. تغییر کاربری بانک مسکن از فعالیتهای تجاری به سمت فعالیتهای توسعهای، احیای بافتهای فرسوده و تامین زیرساختهای توسعه مسکن، میتواند راهکارهای خوبی برای آینده این بازار باشد. وزارت راه و شهرسازی تصمیم دارد با اجرای برنامههای میانمدت و بلندمدت مشکل مسکن را حل کند. بنابراین طبیعی است که در نیمه دوم سال 95 و نیمه اول سال 96 اتفاقهای مبارکی در زمینه مسکن در ایران رقم بخورد.
بازار مسکن طی ماههای آینده شاهد اتفاقهای مبارکی خواهد بود که هر کدام از اینها به سهم خود میتواند موجب خروج کامل رکود از بازار مسکن و رشد و شکوفایی آن شود.