بازار‌های در حال رکود و شایعه افزایش قیمت - امیر میری

امروزه همه مسئولان و کارشناسان اقتصادی، رکودی که به جان اقتصاد ایران افتاده است را باور دارند و تمامی مسئولان رده‌بالای کشور، تمام سعی و تلاش خود را در یافتن راهی برای خروج از این بحران متمرکز کرده‌اند. با این حال عده‌ای از کارشناسان و مسئولان بخش‌هایی مانند بورس، مسکن و خودروسازی راهی آسان و سریع را برای حل این مشکل در نظر گرفته‌اند که به‌وجود آمدن حباب برای سود بردن عده‌ای در کوتاه مدت و عمیق‌تر شدن رکود از تبعات آن خواهد بود. دامن زدن به شایعاتی مانند افزایش قیمت به صورت لجام گسیخته در بازار مسکن یا افزایش قیمت خودرو و سهام راهی است که عده‌ای سوداگر آن را دستاویز قرار داده و با متشنج کردن شرایط، قصد ماهیگیری از این اوضاع را دارند. بازار بورس تهران که امروز در پایین‌ترین بازدهی خود در چند سال اخیر به سر می‌برد، یکی از همین بازار‌ها است. در حالی‌که متخصصان آگاه بر این باور هستند که مشکل بورس تهران فراتر از مسائل هسته‌ای است و این روندی که از ابتدای سال به‌وجود آمده بیشتر به مسائل اقتصاد خرد و کلان بستگی دارد ، اما عد‌ه‌ای از کارشناسان‌، از رشد بازار بورس در شش ماهه دوم سال، آن هم با اعداد و ارقام باور نکردنی خبر می‌دهندو این باور را القا می‌کنند که با آغاز رفع تحریم‌ها چرخش بزرگی در بازار بورس به‌وجود خواهد آمد و از کمبود سهام و گرانقیمت شدن آن سخن می‌رانند و مردم را به خرید سهام تشویق می‌کنند. بازار مسکن نیز همانند بورس از این کارشناسان کم ندارد. درحالی‌که  بعد از سه سال همچنان بازار مسکن در رکود کامل به‌سر می‌برد و بعد از ارائه طرح‌های مختلف و صحبت‌های متعدد، تنها راهکار‌ی که به مرحله عمل رسید، ارائه وام‌های 80 میلیونی بود که آن هم نتوانست تحرکی در بازار به‌وجود آورد، اخیرا عده‌ای از کارشناسان روش جالبی را در پیش گرفتند که با القا‌ی کمبود عرضه در بازار، از افزایش لجام‌گسیخته قیمت‌ها در اوائل سال آینده خبر می‌دهند و با این صحبت‌ها قصد دارند جو روانی بازار را متشنج کرده و یک تحرک مصنوعی به‌وجود آورند که احتمالا خودشان یا نزدیکانشان بتوانند از یک بازه زمانی کوتاه‌‌مدت افزایش قیمت استفاده کنند، بی‌توجه به اینکه هر حباب قیمتی که در بازار مسکن پدید آید، منجر به رکودی عمیق‌تر می‌شود و مدت زمان بیشتری طول خواهد کشید که اثرات آن از بین برود. با توجه به اینکه همچنان نقدینگی در بازار مسکن وجود ندارد و قیمت‌ها بسیار دور از توان اکثر مردم است، چطور می‌توان از افزایش قیمت‌ها حرف زد؟ بازار خودرو نیز همانند دو بازار دیگر از صحبت‌های مدیران خودروساز و برخی کارشناسان رنج می‌برد. در حالی که کمپین نخریدن خودروی ایرانی در کشور به راه افتاده و انبار‌های خودرو‌سازان پر از خودرو‌های به‌فروش نرفته است، عده‌ای از مدیران خودرو‌ساز از افزایش قیمت‌های خودرو صحبت می‌کنند و قصد دارند خلاف جهت آب شنا کنند و به مردم بگویند اگر همین خود‌رو‌ها را خریداری نکنید در آینده با افزایش قیمت‌ها مواجه خواهید شد. شاید القای کمبود یا افزایش قیمت بتواند عده‌ای از افراد را مجاب به خرید در کوتاه‌مدت کند، اما توان اثر‌گذاری بر اکثریت خریداران و همچنین افراد آگاه را ندارد و تنها می‌تواند به افزایش قیمت‌ها منجر شود و رکود را عمیق‌تر کند. در گذشته بارها این راهکار امتحان شده است و ما اثرات آن را دیده‌ایم، بهتر است این بار کمی اخلاق‌مدارانه‌تر رفتار کنیم و از ضربه زدن به اقتصاد کشور دوری کنیم. بهترین شرایط در بازار روند ثبات قیمت با شیب بسیار ملایم از یک سو (که نشانه رونق است) و افزایش خرید و فروش و گردش مالی است، نه اینکه قیمت‌ها ناگهانی بالا برود و یک عده‌ای سود کنند و بعد بازار دچار رکود شود و عده بیشماری متضرر شوند. تنها تذکری که می‌توان داد این است که مسئولان با شفاف‌سازی اطلاعات و جلوگیری از ورود عده‌ای به اصطلاح کارشناس، اجازه التهاب در بازار را ندهند، تا اوضاع از اینکه امروز است بغرنج تر نشود.